Jak należy zachować się podczas burzy?

Czytelniku! Prosimy pamiętać, że wszelkie instrukcje i porady wprowadzone na naszej stronie nie zastąpią osobistej konsultacji ze ekspertem/lekarzem. Branie przykładu z treści zawartych na naszym blogu w praktyce zawsze powinno być konsultowane z odpowiednio wykwalifikowanym specjalistą. Redakcja i wydawcy naszego portalu nie ponoszą odpowiedzialności ze stosowania pomocy opublikowanych na portalu.

Burze, choć nieuchronne i często fascynujące zjawiska przyrodnicze, niosą ze sobą potencjalne zagrożenia dla ludzi i mienia. W celu zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa w okresie burzy, istnieje konieczność przestrzegania praktycznych wskazówek i zasad postępowania.

1. Monitorowanie prognoz pogody:
Pierwszym krokiem w zapewnieniu bezpieczeństwa podczas burzy jest regularne monitorowanie prognoz pogody. Dzięki zaawansowanym technologiom meteorologicznym możemy śledzić rozwijające się burze z dużym wyprzedzeniem. Aplikacje mobilne, strony internetowe oraz stacje radiowe i telewizyjne dostarczają aktualne informacje o nadchodzących zjawiskach atmosferycznych.

2. Znajomość systemów ostrzegania:
Ważnym aspektem bezpieczeństwa w okresie burzy jest znajomość i zrozumienie systemów ostrzegania. Dla przykładu, system „EAS” (Emergency Alert System) w Stanach Zjednoczonych dostarcza ważnych komunikatów w sytuacjach awaryjnych. Warto zapoznać się z lokalnymi systemami ostrzegania oraz znać ich znaczenie.

3. Przygotowanie awaryjne:
Techniczny aspekt przygotowania do burzy obejmuje utrzymanie awaryjnych źródeł zasilania, takich jak generatory prądu. Dzięki nim, możesz uniknąć przerw w dostawie energii elektrycznej, co jest istotne zarówno dla Twojego bezpieczeństwa, jak i dla zachowania funkcji systemów alarmowych.

4. Tworzenie bezpiecznych miejsc schronienia:
W przypadku zaawansowanej technicznie budowli, takich jak specjalne schrony przeciwtornadowe, istnieje możliwość wytworzenia miejsc schronienia o podwyższonym poziomie bezpieczeństwa. Warto je poznać i wykorzystać, zwłaszcza w obszarach narażonych na burze o dużej sile.

5. Unikanie niebezpiecznych miejsc:
Podczas burzy unikaj otwartych przestrzeni, dużych drzew, słupów energetycznych i metalowych konstrukcji, które mogą stanowić potencjalne zagrożenie w przypadku uderzenia pioruna. Techniczne narzędzia, takie jak metalowe sprzęty telekomunikacyjne, również powinny być trzymane z dala od siebie, aby zminimalizować ryzyko uderzenia pioruna.

6. Ostrzeżenia przed gradu:
W przypadku burz towarzyszących gradu, konieczne jest schronienie w bezpiecznym pomieszczeniu, aby uniknąć uszkodzenia pojazdów i urządzeń. Dachy samochodów mogą być uszkadzane przez duże kule gradu, a sprzęt elektroniczny narażony jest na zniszczenia.

7. Postępowanie w przypadku uderzenia pioruna:
Jeśli jesteś na otwartej przestrzeni podczas burzy i zauważysz zbliżający się piorun, unikaj stania na wystającym terenie lub na otwartym polu. Znajdź schronienie w pomieszczeniach lub samochodzie. Po burzy, techniczna inspekcja elektrycznych urządzeń i instalacji może ujawnić ewentualne uszkodzenia.

8. Ostrzeżenia przed powodziami:
Burze często powodują intensywne opady deszczu, co zwiększa ryzyko powodzi. Techniczne narzędzia takie jak systemy monitorowania poziomu wód mogą być użyteczne w zapobieganiu i ostrzeganiu przed powodziami.

Bezpieczeństwo podczas burzy to kwestia łącząca wiedzę meteorologiczną z praktycznymi działaniami i zasadami postępowania. Monitorowanie prognoz pogody, znajomość systemów ostrzegania, przygotowanie awaryjne oraz świadome unikanie niebezpiecznych miejsc to kluczowe techniczne aspekty, które pomogą Ci przetrwać burzę z minimalnym ryzykiem. Warto inwestować w technologiczne rozwiązania, które umożliwią śledzenie i reagowanie na zmieniające się warunki atmosferyczne.

Jak bezpiecznie schronić się przed burzą?

Bezpieczeństwo podczas burzy:

Burze, to zjawiska atmosferyczne, które mogą być nie tylko fascynujące, ale także niebezpieczne. Gwałtowne opady deszczu, intensywne błyskawice i grzmoty, a także silne wiatry to tylko niektóre z elementów charakteryzujących burzę. Dlatego niezwykle istotne jest, aby wiedzieć, jak skutecznie schronić się przed burzą, zminimalizować ryzyko i zachować bezpieczeństwo.

Monitoruj prognozę pogody

Przygotowanie na wypadek burzy rozpoczyna się od monitorowania prognozy pogody. Regularnie sprawdzaj prognozy meteorologiczne, aby być świadomym nadchodzących burz. Dzięki temu będziesz mógł zareagować na sygnały ostrzegawcze i uniknąć potencjalnych zagrożeń.

Znajdź odpowiednie schronienie

Jeśli jesteś na zewnątrz i burza zbliża się w twoim kierunku, ważne jest znalezienie odpowiedniego schronienia. Najbezpieczniejszym miejscem jest budynek z solidnym dachem i ścianami, który zapewni ochronę przed opadami deszczu, błyskawicami i wiatrem. Jeśli nie masz dostępu do budynku, unikaj otwartych przestrzeni, dużych drzew, słupów energetycznych oraz wodnych obszarów, które mogą przyciągać pioruny.

Unikaj elektroniki i przewodów

Podczas burzy, elektronika i przewody elektryczne mogą stanowić duże ryzyko. Wyłącz wszystkie urządzenia elektryczne i unikaj korzystania z telefonów komórkowych, komputerów czy innych urządzeń podłączonych do prądu. Błyskawice mogą powodować przepięcia elektryczne, które mogą być niebezpieczne.

Unikaj kontaktu z metalowymi przedmiotami

Metalowe przedmioty, takie jak narzędzia, ogrodzenie czy rowery, stanowią potencjalne przewodniki elektryczności. Podczas burzy unikaj kontaktu z nimi, aby uniknąć porażenia prądem. W miarę możliwości, schron się w miejscu, gdzie nie ma metalowych elementów.

Unikaj okien i drzwi

Podczas burzy, intensywne wiatry i opady deszczu mogą powodować uszkodzenia okien i drzwi. Unikaj pozostawania w pobliżu okien, aby uniknąć odłamków szkła oraz ewentualnych uszkodzeń. Zamknij drzwi, ale nie zamykaj ich na klucz, aby uniknąć trudności w ewakuacji w przypadku konieczności opuszczenia budynku.

Zachowaj spokój i cierpliwość

Najważniejszą zasadą podczas burzy jest zachowanie spokoju. Burze są przeważnie krótkotrwałe, a panika może prowadzić do błędnych decyzji. Pozostań w bezpiecznym miejscu i czekaj, aż burza minie. Jeśli jesteś w samochodzie, zatrzymaj się na bocznej drodze, unikaj drzew i słupów energetycznych, i nie opuszczaj pojazdu.

Bezpieczne schronienie przed burzą to kluczowy element zachowania własnego zdrowia i życia. Monitorowanie prognozy pogody, znalezienie odpowiedniego schronienia, unikanie elektroniki i metalowych przedmiotów, oraz zachowanie spokoju to kluczowe kroki, które pomogą ci przetrwać burzę. Pamiętaj, że bezpieczeństwo jest zawsze najważniejsze, dlatego warto stosować się do tych praktycznych wskazówek i zasady postępowania, aby uniknąć niebezpieczeństw związanych z burzami.

Co zrobić, gdy jesteś na otwartej przestrzeni podczas burzy?

Gdy znajdujesz się na otwartej przestrzeni podczas burzy, musisz działać odpowiedzialnie i z pełną świadomością zagrożenia, jakie niesie za sobą ten nieubłagany żywioł. Bezpieczeństwo w takiej sytuacji jest kluczowe, a zachowanie się zgodnie z pewnymi zasadami może uratować życie.

Monitorowanie pogody:

Najważniejszym krokiem, który powinieneś podjąć, jest monitorowanie prognozy pogody przed wyjściem na otwartą przestrzeń. Dzięki dostępowi do wiarygodnych źródeł informacji meteorologicznych, możesz uniknąć sytuacji, w której zostajesz zaskoczony niespodziewaną burzą.

Znajdowanie bezpiecznego schronienia:

Jeśli jednak burza zaczyna się w miejscu, w którym przebywasz, konieczne jest znalezienie bezpiecznego schronienia. Otwarta przestrzeń jest najgorszym miejscem podczas burzy, ponieważ jesteś narażony na uderzenie pioruna. Szukaj budynków, które mogą stanowić schronienie lub naturalnych elementów krajobrazu, takich jak doły czy zagłębienia terenu.

Unikanie wysokich punktów i drzew:

Podczas burzy powinieneś unikać wysokich punktów i drzew, ponieważ są one potencjalnymi przewodnikami dla wyładowań atmosferycznych. Wybierając schronienie, upewnij się, że jest to miejsce nisko położone i wolne od metalowych elementów, które mogą przyciągać pioruny.

Unikanie wody:

Woda jest doskonałym przewodnikiem prądu elektrycznego, dlatego unikaj obszarów podmokłych podczas burzy. Jeśli jesteś na plaży lub w pobliżu wody, natychmiast opuść te miejsca i znajdź suchy teren.

Zachowanie bezpiecznej odległości od innych osób:

W trakcie burzy unikaj skupisk ludzi, ponieważ w razie uderzenia pioruna prąd elektryczny może przechodzić przez ciała i powodować obrażenia. Zaleca się utrzymywanie co najmniej 10 metrów odległości od innych osób.

Unikanie metalowych przedmiotów:

Metal jest doskonałym przewodnikiem elektryczności, dlatego unikaj kontaktu z metalowymi przedmiotami, takimi jak parasole, stalowe konstrukcje czy narzędzia. Metal może przyciągać pioruny, co stwarza dodatkowe ryzyko w trakcie burzy.

Unikanie kontaktu z ziemią:

Podczas burzy lepiej unikać kontaktu z ziemią. Nie leż na ziemi, nie opieraj się na płaskich powierzchniach, takich jak pola golfowe czy korty tenisowe. W miarę możliwości, znajdź podwyższenie, na którym można bezpiecznie przejść burzę.

Bezpieczeństwo podczas burzy na otwartej przestrzeni wymaga świadomego i odpowiedzialnego zachowania. Monitorowanie prognozy pogody, znajdowanie bezpiecznego schronienia, unikanie wysokich punktów, wody i metalowych przedmiotów oraz zachowanie odpowiedniej odległości od innych osób to kluczowe kroki, które pomogą Ci uniknąć zagrożeń związanych z burzą. Pamiętaj, że w sytuacji ekstremalnej, zachowanie zimnej krwi może uratować życie.

Czy telefon komórkowy może być zagrożeniem podczas burzy?

Współczesny świat jest nierozerwalnie związany z technologią, a telefony komórkowe stały się nieodłącznym elementem naszego życia. Jednak podczas burzy, te urządzenia, choć wydają się być naszymi niezastąpionymi towarzyszami, mogą stać się potencjalnym źródłem zagrożenia. Oto, dlaczego i w jaki sposób telefony komórkowe mogą być ryzykowne podczas burzy, a także jak można zminimalizować potencjalne zagrożenia.

Elektroniczne urządzenia a burza

Warto zrozumieć, że telefony komórkowe, podobnie jak inne elektroniczne urządzenia, zawierają metalowe elementy, takie jak anteny, obudowy i wewnętrzne układy. W obecności burzy, która generuje potężne pole elektromagnetyczne, te metalowe części mogą działać jak przewodniki dla wyładowań atmosferycznych. To oznacza, że telefon komórkowy może przyciągać pioruny lub być bezpośrednio uderzony przez piorun.

Ryzyko podczas korzystania z telefonu komórkowego podczas burzy

Istnieje również ryzyko związane z korzystaniem z telefonu komórkowego podczas burzy. Gdy telefon jest używany na zewnątrz, osoba go trzymająca może stać się częścią obwodu, który może prowadzić prąd elektryczny w przypadku uderzenia pioruna. To może prowadzić do poparzeń lub poważnych obrażeń.

Skutki uderzenia pioruna dla telefonu komórkowego

Nawet jeśli telefon komórkowy nie zostanie bezpośrednio trafiony przez piorun, to nadal może być uszkodzony w wyniku uderzenia w okolicach, gdzie wyładowanie atmosferyczne miało miejsce. Pioruny mogą generować ogromne ilości energii elektrycznej, która może zakłócić działanie elektroniki w telefonie, prowadząc do trwałego uszkodzenia. W skrajnych przypadkach, uderzenie w okolicy telefonu może spowodować przepięcie, które zniszczy urządzenie.

Jak zminimalizować ryzyko związanego z telefonem komórkowym podczas burzy

Istnieje kilka praktycznych kroków, które można podjąć, aby zminimalizować ryzyko związanego z telefonem komórkowym podczas burzy:

1. Zachowaj ostrożność: Podczas burzy staraj się unikać korzystania z telefonu komórkowego na zewnątrz.
2. Znajdź bezpieczne miejsce: Jeśli musisz dzwonić lub korzystać z telefonu, znajdź bezpieczne, osłonięte miejsce, gdzie nie jesteś narażony na uderzenie pioruna.
3. Unikaj kabli: Nie korzystaj z ładowarki podczas burzy, ponieważ przewód może działać jako przewodnik dla pioruna.
4. Wyłącz telefon: Jeśli jesteś w domu podczas burzy, rozważ wyłączenie telefonu, aby uniknąć uszkodzeń spowodowanych przepięciem w sieci elektrycznej.
5. Zabezpiecz dane: Regularnie twórz kopie zapasowe danych z telefonu, aby uniknąć utraty ważnych informacji w przypadku uszkodzenia urządzenia.

Telefon komórkowy może być zagrożeniem podczas burzy, zarówno dla użytkowników, jak i samego urządzenia. Warto zrozumieć ryzyko związanego z korzystaniem z telefonu w trudnych warunkach atmosferycznych i podjąć odpowiednie środki ostrożności. Bezpieczeństwo powinno zawsze być priorytetem, zwłaszcza w obliczu potencjalnych zagrożeń związanych z burzami i wyładowaniami atmosferycznymi.

Dlaczego niebezpieczne jest pozostawanie przy metalowych przedmiotach podczas burzy?

Współczesna wiedza naukowa i doświadczenia przekazane przez ekspertów ds. bezpieczeństwa jednoznacznie wskazują na fakt, że pozostawanie przy metalowych przedmiotach podczas burzy jest wyjątkowo niebezpieczne i może prowadzić do tragicznych konsekwencji. Dlaczego tak się dzieje? Przyjrzyjmy się temu zagadnieniu z perspektywy fizyki burzy, elektrotechniki oraz inżynierii bezpieczeństwa.

1. Przewodnictwo elektryczne metali:

Metalowe przedmioty, takie jak stalowe drabiny, kraty, stalowe konstrukcje czy nawet pojazdy, są doskonałymi przewodnikami elektrycznymi. Oznacza to, że są zdolne do przewodzenia prądu elektrycznego. W momencie, gdy w atmosferze kumuluje się energia elektryczna w postaci rozładowań atmosferycznych, czyli piorunów, metalowe przedmioty stają się potencjalnymi „pierścieniami przewodzącymi”, którymi prąd może się przemieścić.

2. Uderzenia piorunów i przepływ prądu:

W momencie, gdy piorun uderza w ziemię, prąd elektryczny rozchodzi się w promieniach na powierzchni ziemi. Jeśli jesteś w pobliżu metalowego przedmiotu, który znajduje się na trasie tego prądu, możesz stać się częścią tego przepływu. Należy pamiętać, że prąd elektryczny jest niezwykle niebezpieczny dla ludzi, ponieważ może spowodować oparzenia, uszkodzenia narządów wewnętrznych i nawet śmierć.

3. Efekt klatki Faradaya:

Klatka Faradaya to zjawisko elektrostatyczne, które wyjaśnia, dlaczego metalowe obiekty są tak niebezpieczne podczas burzy. Otacza ona metalową powierzchnię i sprawia, że prąd elektryczny omija wnętrze obiektu. Jednakże, jeśli jesteś w bezpośrednim kontakcie z metalowym przedmiotem lub znajdujesz się w jego bliskim sąsiedztwie, to nie jesteś objęty ochroną klatki Faradaya, co sprawia, że jesteś bardziej narażony na uderzenie pioruna.

4. Wyładowania boczne:

Metalowe przedmioty w trakcie burzy mogą stać się miejscem, w którym prąd elektryczny może skokowo przechodzić na ludzi znajdujących się w ich otoczeniu. To zjawisko nazywa się wyładowaniami bocznymi. Skokowy przepływ prądu może prowadzić do oparzeń, uszkodzeń narządów wewnętrznych oraz szeregu poważnych obrażeń.

Pozostawanie przy metalowych przedmiotach podczas burzy stanowi ogromne ryzyko dla życia i zdrowia. Dlatego w takich sytuacjach zawsze należy dążyć do schronienia w bezpiecznym miejscu, unikając wszelkiego kontaktu z metalowymi przedmiotami. Zrozumienie zagrożeń związanych z prądem elektrycznym i fizyką burzy jest kluczowe dla zapewnienia własnego bezpieczeństwa w trakcie niepogody.

Jakie są zasady bezpieczeństwa podczas korzystania z elektroniki w trakcie burzy?

Burze elektryczne to zjawisko atmosferyczne, które niesie ze sobą nie tylko widowiskowe wyładowania atmosferyczne, ale również potencjalne zagrożenia dla urządzeń elektronicznych oraz osób korzystających z elektroniki. W dzisiejszym świecie, gdzie elektronika odgrywa kluczową rolę w życiu codziennym, istnieje konieczność świadomego stosowania zasad bezpieczeństwa w trakcie burzy, aby uniknąć potencjalnych uszkodzeń i ryzyka związanego z tym zjawiskiem.

1. Odłącz urządzenia elektroniczne od prądu

Podstawową zasadą bezpieczeństwa podczas burzy jest odłączenie wszystkich urządzeń elektronicznych od źródła zasilania. W przypadku komputera, telewizora, czy innych podobnych urządzeń, wyłącz je i odłącz wtyczki z gniazdek elektrycznych. Wyłączenie zasilania jest kluczowe, ponieważ burze mogą powodować przepięcia, które mogą uszkodzić wrażliwe komponenty elektroniki.

2. Unikaj bezpośredniego kontaktu z urządzeniami podłączonymi do linii telefonicznej

Urządzenia takie jak telefony stacjonarne, faksy, czy modemy ADSL mogą być podatne na przepięcia prądowe w linii telefonicznej. Dlatego warto unikać korzystania z tych urządzeń w trakcie burzy oraz odłączyć je od linii telefonicznej w celu zminimalizowania ryzyka uszkodzeń.

3. Unikaj korzystania z urządzeń mobilnych podczas burzy

Urządzenia mobilne, takie jak smartfony i tablety, są zazwyczaj mniej podatne na uszkodzenia spowodowane burzą, ale korzystanie z nich w trakcie burzy może stanowić zagrożenie dla użytkownika. Bezpieczniej jest ograniczyć korzystanie z urządzeń mobilnych do niezbędnego minimum podczas burzy, zwłaszcza na zewnątrz.

4. Ochrona przed przepięciami

Warto zainwestować w odpowiednie zabezpieczenia przed przepięciami, takie jak listwy z filtrem przeciwprzepięciowym. Te urządzenia pomagają w zminimalizowaniu ryzyka uszkodzeń związanego z nagłymi zmianami napięcia w sieci elektrycznej.

5. Zachowaj ostrożność w przypadku urządzeń elektrycznych

Jeśli jesteś zmuszony korzystać z urządzeń elektrycznych podczas burzy, np. pracując na komputerze w biurze, zachowaj szczególną ostrożność. Unikaj kontaktu z przewodami elektrycznymi oraz metalowymi powierzchniami, które mogą przewodzić prąd elektryczny w przypadku uderzenia pioruna.

6. Zabezpiecz dane

Przed burzą warto zadbać o regularne tworzenie kopii zapasowych danych, zwłaszcza jeśli pracujesz na komputerze lub innych urządzeniach zawierających istotne informacje. W przypadku uszkodzenia elektroniki, utrata danych może być znacznie bardziej problematyczna niż sam sprzęt.

7. Monitoruj prognozy pogody

Monitorowanie prognoz pogody to kluczowy element przygotowań do burzy. Dzięki dostępowi do aktualnych informacji o zbliżających się burzach, można zareagować odpowiednio i uniknąć ryzyka związanego z korzystaniem z elektroniki w trakcie groźnych warunków atmosferycznych.

Zasady bezpieczeństwa podczas korzystania z elektroniki w trakcie burzy są istotne dla ochrony zarówno urządzeń elektronicznych, jak i naszego własnego bezpieczeństwa. Przestrzeganie tych zasad pozwala zminimalizować ryzyko uszkodzeń i niebezpieczeństwa związanego z elektroniką w trakcie burzy, zapewniając spokój podczas niekorzystnych warunków atmosferycznych.

Co zrobić, gdy znajdujesz się w samochodzie podczas burzy?

Nagła burza może zaskoczyć kierowcę w trakcie podróży, stawiając go w trudnej sytuacji. W takich chwilach ważne jest, aby wiedzieć, jak postępować w celu zapewnienia sobie maksymalnego bezpieczeństwa w samochodzie. Oto kilka praktycznych wskazówek i zasad postępowania, które warto mieć na uwadze, gdy znajdujesz się za kierownicą podczas burzy.

1. Ocen sytuację i zachowaj spokój

Pierwszym krokiem jest ocena sytuacji. Jeśli burza jest już w pełnym rozkwicie, a deszcz pada gęsto, to zastanów się, czy jesteś w stanie bezpiecznie kontynuować podróż. Jeśli to możliwe, najlepiej jest znaleźć bezpieczne miejsce do zatrzymania się, takie jak parking, stacja benzynowa lub zatoczka. Głównym celem jest uniknięcie jazdy w trudnych warunkach, które mogą prowadzić do wypadków.

2. Włącz światła awaryjne i zmniejsz prędkość

Jeśli nie masz możliwości zatrzymania się, włącz światła awaryjne, aby poinformować innych kierowców o swojej obecności. Zmniejsz prędkość i zachowaj większą ostrożność. Hamowanie w deszczu może być trudniejsze, więc utrzymuj bezpieczny odstęp od pojazdu przed tobą.

3. Unikaj kałuż i rozlewisk

Staraj się omijać kałuże i rozlewiska, które mogą prowadzić do aquaplaningu. Aquaplaning występuje, gdy opony tracą przyczepność do nawierzchni z powodu zbyt dużej ilości wody na drodze. Unikaj gwałtownego manewrowania, aby utrzymać kontrolę nad pojazdem.

4. Unikaj drzew i słupów energetycznych

Jeśli burza wiąże się z silnym wiatrem, unikaj jazdy w pobliżu drzew, słupów energetycznych i innych obiektów, które mogą zostać uszkodzone lub przewrócone. Takie obiekty stanowią poważne zagrożenie dla kierowców.

5. Wyłącz radio i skup się na jeździe

Podczas burzy ważne jest, aby skoncentrować się na jeździe i monitorować zmieniające się warunki na drodze. Wyłącz radio lub inne źródła dźwięku, które mogą rozpraszać twoją uwagę.

6. Unikaj dużych kałuż i powodzi na drodze

Jeśli napotkasz obszary zalane przez deszcz, staraj się unikać ich. Duże kałuże mogą skrywać niebezpieczne zagłębienia w drodze, a w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do powodzi na jezdni. Ostrzegaj innych kierowców, jeśli zauważysz takie zagrożenie.

7. Pozostań w samochodzie, jeśli jest to konieczne

Jeśli burza jest wyjątkowo gwałtowna, z dużą ilością gradobicia lub silnym wiatrem, najlepiej jest pozostać w samochodzie, zapiąć pasy i poczekać, aż pogorszy się. Wyjście z pojazdu w takich warunkach może być niebezpieczne.

Bezpieczeństwo na drodze podczas burzy to kwestia niezwykle istotna. Zawsze staraj się unikać jazdy w trudnych warunkach, ale jeśli już jesteś na drodze, stosuj się do powyższych wskazówek, aby zminimalizować ryzyko wypadku. Pamiętaj, że najważniejsze jest twoje życie i zdrowie, a samochód można naprawić.